Prezentowana baza danych obejmuje dane studentów, które pochodzą z kilku dokumentów. Główne źródło stanowią wytworzone w XVII–XIX wieku metryki przechowywane obecnie w zbiorach Książnicy Pomorskiej w Szczecinie pod sygnaturą Rkps 250/1–2. Pierwszy z rękopisów stanowi wykonaną pod koniec XVII wieku kopię matrykuły Pedagogium Książęcego. Zawiera on – w postaci spisów rocznych – imiona, nazwiska i miejsca pochodzenia około 5,5 tysiąca chłopców wpisanych w poczet studentów tej uczelni półwyższej z lat 1576–1666. Drugi rękopis obejmuje ok. 2,2 tysiąca wpisów uczniów Gimnazjum Karolińskiego i Gimnazjum Akademickiego odpowiednio z lat: 1679–1716 i 1717–1805. Immatrykulacje drugiego dokumentu zachowują układ zastosowany w metryce Pedagogium, z tym że w przeważającej mierze zostały dokonane przez uczniów własnoręcznie i nierzadko uzupełnione o informacje na temat oceny ich postępów w nauce lub dalszych losów. Oprócz danych osobowych obie metryki zawierają liczne nagłówki informujące o nazwisku rektora, który dokonywał rekrutacji w danym roku, a także wpisy i poezje okolicznościowe – teksty te uwzględniono wyłącznie w wydaniach książkowych tych dokumentów. Rękopiśmienna matrykuła Pedagogium nie sięga początków istnienia uczelni, którą ufundowano w 1543, a otwarto w 1544 roku. Podobnie metryka Gimnazjum Karolińskiego rozpoczyna się w roku 1679, choć szkołę otwarto w roku 1667. Podjęto zatem próbę rekonstrukcji składów uczniowskich z lat 1544–1575 oraz 1667–1678 przy wykorzystaniu innych źródeł. Szczególnie przydatne w tym względzie okazały się księgi rachunkowe Fundacji Mariackiej, która finansowała działalność uczelni. W dokumentach tych spisano personalia uczniów, którzy korzystali z internatu. Z uwagi na to, że rejestry te dotyczą głównie studentów rekrutujących się spoza Szczecina, możliwe było jedynie częściowe odtworzenie brakujących danych.

Publikacja stanowi edycję jednego z najcenniejszych dokumentów w zbiorach Książnicy Pomorskiej, jakim jest rękopis „Album studiosorum Gymnasii Regii Stetinensis (1576-1666)”, czyli zabytkowa matrykuła, zawierająca nazwiska słuchaczy Pedagogium Książęcego w Szczecinie – najstarszej uczelni miasta i regionu. Oprócz treści źródła zawiera także dwa aneksy: pierwszy z nich udostępnia nazwiska słuchaczy szkoły z lat sprzed zaprowadzenia matrykuły (dane te zostały pozyskane z zachowanej dokumentacji działalności Fundacji Mariackiej), drugi – przekłady na j. polski łacińskich nagłówków, poezji i dodatkowych informacji zamieszczonych w oryginale metryki. Korzystanie ze źródła ułatwiają ponadto dwa obszerne indeksy: osobowy i geograficzny. Całość poprzedzona jest monograficznym wstępem, wprowadzającym odbiorcę w historię i zasady funkcjonowania szkoły oraz przekazującym informacje na temat edytowanego dokumentu.Książka jest jednym z efektów realizacji projektu „Dziedzictwo akademickie Pomorza Zachodniego”, finansowanego ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki (moduł Wsparcie dla Bibliotek Naukowych) oraz ze środków otrzymanych z budżetu Województwa Zachodniopomorskiego...(https://www.ksiaznica.szczecin.pl/library-publication/publication/id/116/page/1)

Publikacja "Archiwa Pomorza Środkowego w stulecie archiwów państwowych. Wybór źródeł" pod redakcją Katarzyny Królczyk stanowi interesujące opracowanie poświęcone źródłom archiwalnym z zasobu dwóch archiwów - Archiwum Państwowego w Koszalinie oraz Archiwum Diecezji Koszalińsko - Kołobrzeskiej. Materiały zawarte w książce wzajemnie się uzupełniają, gdyż stanowią odzwierciedlenie procesów historycznych, zachodzących we wschodniej części Pomorza Zachodniego i Krajny, a także ukazują życie społeczne i gospodarcze regionu we wszystkich niemal jego aspektach. Szczególnie cennym walorem książki jest zaprezentowanie nigdy dotąd niepublikowanych materiałów pochodzących z darów osób prywatnych, zgrupowanych w spuściznach. Zaczerpnięte z nich liczne fotografie i dokumenty były i są świadectwem burzliwej historii ziem polskich i losów Polaków w XIX i XX w., a także stanowią cenne źródło do badań nad dziejami polskich rodzin, szczególnie w pierwszej połowie XX w.... [opis z okładki]

We współpracy z Archiwum Państwowym w Koszalinie wydano przetłumaczoną na język polski kronikę gminy miejskiej w Sławnie z 1898r. Augusta Stoebbego - najdłużej urzędującego burmistrza w historii Sławna. Dzieło zostało przetłumaczone przez Joannę Chojecką i Annę Zbroszczyk. Jest to naukowe opracowanie historii Sławna i jego dziejów. August Stoebbe wydał swoją kronikę w 1898r. z nadzieją, że stanie się ona źródłem inspiracji do opracowania profesjonalnej kroniki Sławna, która miała trafić do mieszkańców na jubileusz 600-lecia miasta, tj. 22 maja 1917 roku. Owa jubileuszowa kronika nigdy nie powstała, a kronika Stoebbego stała się cennym źródłem wiedzy, do którego chętnie sięga wielu dokumentalistów i badaczy historii Sławna. Kronika nigdy nie została przetłumaczona na język polski, a trwające ponad dwa lata prace nad tłumaczeniem kroniki dają możliwość przybliżenia zarówno postaci autora kroniki, jak i jej cennej treści. Blisko 700-stronicowa edycja kroniki obejmuje jej oryginalny tekst oraz przekład na język polski.(http://www.slawno.pl/499-informacja-47005.htm)

W roku, którego jednym z patronów jest Ignacy Łukasiewicz, Ośrodek KARTA przygotował poświęconą mu publikację. Bogato ilustrowane wydawnictwo przedstawia tego wybitnego Polaka nie tylko jako twórcę lampy naftowej, ale także w wielu innych rolach, które były jego udziałem – jako spiskowca, przemysłowca i obywatela. Osadzona w XIX wieku opowieść zrealizowana metodą KARTY – głosami świadków – pozwala zrozumieć tamtą odległą rzeczywistość. „Ignacy Łukasiewicz obecny jest nie tylko na kartach podręczników szkolnych – można kończyć szkołę jego imienia lub mieszkać na ulicy, której jest patronem. Kolejne pokolenia Polaków honorują jego jubileusze. […] Dziwić może popularność człowieka, którego wynalazku od dziesiątków lat nikt nie używa; trudno jednak przecenić znaczenie lampy naftowej dla ludzi XIX wieku. […] O twórcy lampy naftowej opowiadamy słowami osób, które albo znały go osobiście, albo poznały poprzez tych pierwszych. Są to głosy subiektywne, tworzące opowieść o człowieku takim, jakim znali go współcześni – w życiu prywatnym, zawodowym, publicznym. Zgromadzone relacje mówią o kimś, kto miał odwagę, by wyjść poza ramy zwyczajnego życia”...(https://karta.org.pl/aktualnosci/plomien-lukasiewicza)

Pogrom kielecki wciąż stanowi ważny przedmiot debaty publicznej w Polsce. Dotyczyły go dwa śledztwa, prowadzone przez polskie władze powojenne. W pierwszym, które władze komunistyczne rozpoczęły natychmiast po masakrze, usiłowano dowieść, że była ona akcją zbrojnego podziemia. Pod koniec dochodzenia drugiego, prowadzonego po roku 1989, forsowano przede wszystkim hipotezę, że przyczyną pogromu była ubecka prowokacja. Niniejsza książka, oparta na rozległej kwerendzie w Instytucie Pamięci Narodowej w latach 2013-2017 i innych archiwach, stanowi szczegółowy audyt obu tych postępowań. Było to również możliwe, ponieważ po śmierci Michała Chęcińskiego, świadka w śledztwie z lat 90., który był zwolennikiem tezy o radzieckiej prowokacji, autorce książki udostępniono jego archiwum domowe. "Pod klątwą. Portret społeczny pogromu kieleckiego" to mikrohistoryczny fresk, odsłaniający wiele zupełnie nieznanych aspektów pogromu. Książka stawia sobie dwa główne cele. Zadaniem tomu pierwszego, zawierającego szczegółową analizę pogromu, jest prezentacja społecznego kontekstu, w którym stał się on możliwy: nastrojów, przekonań, światopoglądów, ścierających się w kieleckim życiu codziennym w drugim roku po wojnie. Celem tomu drugiego było skompletowanie najważniejszych źródeł dokumentujących to zdarzenie, w tym wielu niepublikowanych zeznań Żydów ocalałych z pogromu. Pozwoliły one na zrekonstruowanie doświadczenia ofiar oblężonych w domu przy ul. Planty 7. W dalszej perspektywie zgromadzona w tomie dokumentacja umożliwiła skorygowanie dotychczasowych list ofiar, z których aż 17 pozostało bez identyfikacji. Przyczynkiem do fenomenu świadectwa jest też zestawienie zeznań sprawców i ofiar, które dzieli pięć dekad pomiędzy śledztwami. Dzieki protokołom przesłuchań z lat czterdziestych i dziewięćdziesiątych, dokumentom osobistym, prasowym i notarialnym, w książce zarysowano sylwetki osób składających się - z jednej strony - na kielecki tłum pogromowy, z drugiej na ówczesne instytucje władzy (Milicja Obywatelska, Wojsko Polskie, Urząd Bezpieczeństwa, Urząd Wojewódzki). Instytucje te, rekrutujące się z tego samego społeczeństwa, którego bezpieczeństwa strzegły, nie tylko nie opanowały krytycznej sytuacji, ale same włączyły się do pogromu. Analiza biografii aktorów zdarzenia odsłania zupełnie nieznaną nieideologiczną historię Polski oglądaną z perspektywy Kielc...(https://www.empik.com/pod-klatwa-spoleczny-portret-pogromu-kieleckiego-tom-2-tokarska-bakir-joanna,p1180068002,ksiazka-p)

Po raz pierwszy Powstanie Warszawskie widziane z niemieckiej perspektywy 5 sierpnia 1944 roku SS-Gruppenführer Heinz Reinefarth, „rzeźnik Woli”, zadzwonił do sztabu 9. Armii z dramatycznym meldunkiem, że kończy mu się amunicja. Tego dnia rozstrzelał już 10 000 warszawiaków. Te i inne szokujące kulisy masakry ludności cywilnej zostały ujawnione dzięki Hannsowi von Krannhalsowi, który dotarł do liczących 7000 stron dzienników wojennych jednostek niemieckich tłumiących Powstanie Warszawskie. Są tu nieludzkie zbrodnie SS i kolaborantów ze wschodu, kulisy decyzji Hitlera o zrównaniu Warszawy z ziemią, cyniczna sowiecka zdrada walczących Polaków, ale też krytyka dowódców Powstania za polityczną naiwność i katastrofalne braki w strategii i taktyce wojskowej. To doskonale napisane i świetnie udokumentowane dzieło wywołało swego czasu w Niemczech prawdziwą sensację. Był to czas, kiedy dawni naziści zajmowali wysokie stanowiska w Republice Federalnej, szacunkiem cieszył się wspomniany Reinefarth, burmistrz miasteczka Westerland na wyspie Sylt. Dlatego praca von Krannhalsa, obnażającego przynajmniej zbrodnie SS, zadziałała jak przysłowiowy kij włożony w mrowisko. W PRL nie została wydana ze względów cenzuralnych. Dziś tę wyjątkową i bardzo ważną książkę oddano w ręce polskiego czytelnika, z przeświadczeniem, że zapełni bardzo ważną lukę nie tylko wśród pozycji poświęconych Powstaniu Warszawskiemu, ale też w historii Polski...(http://www.empik.com/powstanie-warszawskie-1944-krannhals-von-hanns,p1143392001,ksiazka-p)

Widziałem takich /szczególnie mężczyzn/, którzy niby są wierzący, a wstydzą się wyraźnie przeżegnać i robią coś w rodzaju namiastki znaku krzyża. Jest to doskonały przykład psychozy wstydu i lęku - żeby jakiś bałwan z tłumu - kolega - nie podśmiał. Raczej gnuśnieć w tłumie baranów byleby się nie narazić na wytknięcie palcem, jako człowiek niezrozumiały dla przeciętniaków. Wcale nie znaczy to, że chciałbym siebie ponad innych wynieść - Przeciwnie! Chciałbym wstrząsnąć każdym, żeby z tego dorośniętego tylko do pewnego znormalizowanego poziomu - tłumu, wystrzeliły, jeśli nie można wszędzie - to przynajmniej tu i ówdzie - pędy myśli, czynu(...)...(http://www.empik.com/raporty-z-auschwitz-pilecki-witold,p1148210711,ksiazka-p)